بررسی اثرات ضد سرطانی و ضد باکتریایی عصاره برگ حرا (avicennia marina) در شرایط in vitro

زمینه و هدف: گیاه حرا (avicennia marina) یکی از گیاهان دارویی ایران و از اعضای خانواده آکانتاسه است که در مناطق حاره ای و نیمه حاره ای می روید. هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضد سرطانی و ضد باکتریایی عصاره های مختلف برگ گیاه حرا است. در این پژوهش مکانیسم اثر ضد سرطانی یک فراکسیون جداسازی شده از عصاره متانولی بر روی سلول های سرطان سینه انسانی بررسی گردید. روش ها: برگ گیاه حرا در فروردین ماه سال 1388 از جزیره قشم جمع آوری شد. برگ ها پس از شستشو با آب در دمای اتاق خشک گردیده و آسیاب شدند. پودر برگ ها با کلروفرم، هگزان، متانول، اتانول و آب در دمای اتاق به مدت سه روز بر روی شیکر و با سه بار تکرار عصاره گیری شدند. عصاره متانولی با روش ستون کروماتوگرافی بر روی سیلیکاژل خالص سازی شده و اثر ضد سرطان فراکسیون های حاصل بررسی گردید. رده سلولی نرمال فیبروبلاست موشی (l929) و رده سلولی سرطان سینه انسانی (mda-mb231) در فلاسک های کشت در محیط dmem با 10% سرم جنین گاوی کشت داده شدند. اثر سایتوتوکسیسیتی غلظت های مختلف عصاره ها ی حاصل از گیاه حر ا بر روی سلول های کشت داده شده با استفاده از روش mtt اندازه گیری شد. میزان بیان ژن tp53 و bcl-2 که نقش مهمی در تنظیم آپوپتوز دارند با استفاده از روش flash- pcr در سلول سرطان سینه تیمار شده بررسی گردید . بدین صورت که rna تام سلول های سرطانی تیمار شده با استفاده از کیت rnx tm plus استخراج شد. rna با استفاده از آنزیم نسخه بردار معکوس به cdna تبدیل شد و سپس با روش pcr تکثیر شد. اثر ضد باکتریایی عصاره متانولی با روش انتشار دیسک ارزیابی گردید. نتایج : عصاره های قطبی (متانول و اتانول) برگ گیاه حرا اثر ضد سرطانی بالاتری نسبت به عصاره های غیر قطبی (هگزان، کلروفرم) نشان دادند. عصاره متانولی اثر سایتوتوکسیک کمتری نسبت به دیگر عصاره ها بر روی سلول های نرمال داشت. نتایج حاصل نشان داد که عصاره متانولی دارای پتانسیل بالایی به عنوان یک عامل ضد سرطانی دارد و مشخص شد که ترکیب موثر آن یک فلاونوئید است. نتایج حاصل از flash-pcr نشان داد که در سلول های سرطانی تیمار شده با ترکیب موثر فلاونوئیدی، میزان بیان ژن tp53 اختلاف معنی داری باگروه شاهد نداشت و میزان بیان ژن bcl-2 به طور چشمگیری کاهش یافت. عصاره متانولی اثر ضد باکتریایی نشان نداد. نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان می دهد فلاونوئیدهای موجود در برگ گیاه حرا دارای بالاترین پتانسیل ضد سرطانی نسبت به دیگر ترکیبات موجود در این گیاه هستند و در تحقیقات بعدی، مطالعات بیشتر برروی خواص ضد سرطانی آنها توصیه می شود.